บ้านพักฉุกเฉิน ตัวอย่างการดูแลผู้หญิงท้องไม่พร้อม

บ้านพักฉุกเฉิน ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ.2523 เป็นที่พักพิงชั่วคราวทั้งกายและใจให้แก่ผู้หญิงและเด็กที่เดือดร้อนซึ่งประสบปัญหาครอบครัว ท้องเมื่อไม่พร้อม ถูกข่มขืน ติดเชื้อเอชไอวี สามีทิ้งหรือทำร้ายร่างกายจิตใจ ฯลฯ
โดยเป็นกิจกรรมหนึ่งของสมาคมส่งเสริมสถานภาพสตรี ในพระอุปถัมภ์ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ บ้านพักฉุกเฉินให้ความช่วยเหลือ ด้านที่อยู่อาศัย อาหาร การดูแลสุขภาพอนามัย รวมทั้งให้การปรึกษาแนะนำ การให้ทักษาชีวิตและกำลังใจ ใช้หลักการสังคมสงเคราะห์และกระบวนการจัดกลุ่มบำบัดทางจิต เพื่อนำไปสู่ความเชื่อมั่นในตนเองสามารถ ดำเนินชีวิตในสังคมได้ปกติสุข  ทั้งนี้ ในแต่ละวันมีผู้หญิงและเด็กที่เดือดร้อนพักอาศัยประมาณ 100-120 คนต่อวัน ส่วนใหญ่ส่งต่อมาจากหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน รวมทั้งการขอเข้ารับบริการด้วยตนเอง ภายในยังมีศูนย์การศึกษาและฝึกอาชีพ เป็นศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนสำหรับผู้ด้อยโอกาส รวมทั้งฝึกอาชีพอิสระเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตและทักษะทางวิชาชีพให้แก่ผู้เข้าบ้านพักที่บ้านพักฉุกเฉินและผู้สนใจทั่วไป
การปฏิบัติงานดูแลช่วยเหลือผู้หญิงท้องไม่พร้อมที่บ้านพักฉุกเฉิน เมื่อมีผู้หญิงที่ท้องไม่พร้อมที่ขอรับบริการช่วยเหลือ นักสังคมสงเคราะห์ หรือ นักจิตวิทยาจะประเมินเบื้องต้น เพื่อรับทราบสภาพปัญหาและความต้องการ ซึ่งการช่วยเหลืออาจเป็นการเข้าพัก หรือไม่เข้าพักก็ได้ในกรณีที่ไม่เข้าพัก ทางบ้านพักฉุกเฉินก็จะประเมินความต้องการอีกครั้งและให้ข้อมูลรอบด้านเพื่อคืนกลับสู่ครอบครัวและมีการติดตามผล โดยหากผู้ประสบปัญหาท้องไม่พร้อมพบปัญหาใดๆก็สามารถกลับมาใช้บริการได้
เมื่อมีความต้องการและความจำเป็นในการเข้าพัก นักสังคมสงเคราะห์และนักจิตวิทยา ก็จะมีการประเมินปัญหาและความต้องการเชิงลึก โดยให้ความช่วยเหลือทั้งทางกาย และจิตสังคม ประเมินทั้งระดับเชาว์ปัญญา หรือ ไอคิว
(IQ : Intelligence quotient) บุคลิกภาพ และส่งปรึกษาจิตแพทย์ (ถ้าจำเป็น) บ้านพักฉุกเฉินไม่มีหน่วยรักษาพยาบาลภายในบ้านพัก แต่ได้ให้ความช่วยเหลือในด้านการพาผู้ใช้บริการไปฝากครรภ์ ให้ที่พักรอคลอด และปัจจัยพื้นฐานที่จำเป็น จัดกิจกรรมบำบัดฟื้นฟู และการฝึกอาชีพอย่างรอบด้านในขณะเดียวกันก็จะให้การปรึกษาทางเลือกแบบเสริมพลังในระหว่างที่เข้าพักด้วย เพื่อเตรียมตัดสินใจทางเลือก ในการเลี้ยงดูเอง หรือยกมอบให้สถานสงเคราะห์
หลังคลอด ผู้ประสบปัญหาท้องไม่พร้อมสามารถพักฟื้นและดูแลบุตรหลังคลอดที่บ้านพักได้ระยะหนึ่ง และตัดสินใจทางเลือกร่วมกับการประเมินความพร้อมในการกลับคืนสู่สังคม
ให้การปรึกษาตลอด 24 ชม. โดยนักจิตวิทยาและนักสังคมสงเคราะห์ โทร 02-929-2222
ที่มา : คู่มือการช่วยเหลือผู้หญิงตั้งครรภ์ไม่พร้อมของศูนย์พึ่งได้
สำนักบริการการสาธารณสุข สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
กระทรวงสาธารณสุข